Hormon wzrostu to jeden z najważniejszych hormonów produkowanych przez przysadkę mózgową. Odpowiada nie tylko za wzrost dzieci, ale też za metabolizm, regenerację i kompozycję ciała u dorosłych. Jego niedobór może prowadzić do szeregu problemów zdrowotnych – od chronicznego zmęczenia, przez spadek siły mięśniowej, aż po przyspieszone starzenie się organizmu. W tym artykule dowiesz się, jak działa hormon wzrostu, jakie są objawy jego niedoboru, jak wygląda diagnostyka i jakie kroki możesz podjąć, by go przywrócić do normy.

---

🔍 Co to jest hormon wzrostu?

Hormon wzrostu (GH, z ang. growth hormone) to białkowy hormon wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej. Najaktywniejszy jest podczas snu – głównie w fazie głębokiej NREM – a jego produkcja maleje wraz z wiekiem.

Główne funkcje hormonu wzrostu:

• stymulacja wzrostu kości i chrząstek,

• zwiększanie masy mięśniowej,

• spalanie tkanki tłuszczowej (lipoliza),

• regeneracja komórek i tkanek,

• wspieranie pracy układu odpornościowego,

• regulacja poziomu cukru we krwi.

---

⚠️ Objawy niedoboru hormonu wzrostu

Niedobór hormonu wzrostu może występować zarówno u dzieci, jak i dorosłych, choć objawy są nieco inne. W obu przypadkach wpływa negatywnie na jakość życia.

Objawy u dzieci:

• opóźniony wzrost w stosunku do rówieśników,

• proporcjonalna budowa ciała, ale znacznie niższy wzrost,

• opóźnione dojrzewanie płciowe.

Objawy u dorosłych:

• przewlekłe zmęczenie, brak energii,

• spadek masy mięśniowej i wzrost tkanki tłuszczowej,

• obniżone libido i depresja,

• osłabiona odporność i regeneracja,

• problemy ze snem i pamięcią.

---

🧪 Diagnostyka niedoboru hormonu wzrostu

Zdiagnozowanie niedoboru GH nie jest proste – poziom tego hormonu zmienia się w ciągu doby i nie da się go ocenić jednym badaniem krwi. Zamiast tego wykonuje się testy stymulacyjne, które sprawdzają zdolność przysadki do jego wydzielania.

Metody diagnostyczne:

• test z glukagonem,

• test insulinowy (hipoglikemiczny),

• rezonans magnetyczny przysadki mózgowej,

• ocena poziomu IGF-1 (insulinopodobny czynnik wzrostu – zależny od GH).

---

📊 Tabela: Porównanie objawów niedoboru hormonu wzrostu u dzieci i dorosłych

---

🧬 Przyczyny niedoboru hormonu wzrostu

Najczęstsze przyczyny u dzieci i dorosłych:

• wrodzone zaburzenia przysadki mózgowej,

• urazy czaszki, guzy, operacje neurochirurgiczne,

• przewlekły stres i niedobór snu,

• zaburzenia metaboliczne i hormonalne,

• proces starzenia (naturalny spadek poziomu GH po 30. roku życia).

---

🩺 Co robić, gdy podejrzewasz niedobór?

Jeśli zauważasz u siebie objawy mogące świadczyć o niedoborze hormonu wzrostu, warto skonsultować się z lekarzem endokrynologiem. Pamiętaj, że nie wolno samodzielnie sięgać po preparaty z hormonem wzrostu – może to być niebezpieczne i nielegalne.

Możliwe kroki leczenia:

• leczenie przyczynowe (np. guz przysadki),

• terapia hormonalna z użyciem rekombinowanego GH (tylko na receptę),

• zmiany stylu życia: dieta, aktywność fizyczna, sen.

---

✅ Podsumowanie

Hormon wzrostu to substancja kluczowa dla zdrowia – zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Jego niedobór może prowadzić do wielu poważnych zaburzeń metabolicznych, psychicznych i fizycznych. Dlatego warto znać objawy, regularnie badać poziom IGF-1 i dbać o styl życia, który sprzyja naturalnej produkcji GH.